Kömür Kapasitesinde Düşüş: 2024 Yılına Girerken Küresel Eğilimler

Kömür Kapasitesinde Düşüş: 2024 Yılına Girerken Dünya Genelinde Etkileri

2024 yılına girerken, dünya genelinde devreye alınan yeni kömür santrali kapasitesi son 20 yılın en düşük seviyesine geriledi. Özellikle Çin ve Hindistan dışındaki ülkelerde, kömür kapasitesinde son 10 yıldır gözlemlenen azalma eğilimi devam ediyor.

Yeni yayımlanan bir rapora göre, 2023 yılında dünya genelinde toplam 44 gigavatlık yeni kömür santrali kapasitesi devreye alındı. Bu rakam, son 20 yıl içindeki en düşük seviye olarak dikkat çekiyor ve kömür kullanımındaki azalmayı gösteriyor. Bu dönemde, 25,2 gigavatlık mevcut kömür santrali kapatıldı. Sonuç olarak, küresel kömür kapasitesi 2024 yılı itibarıyla yıllık yüzde 1’in altında bir artış gösterdi.

Avrupa’da Kömür Santrali Kapanışları Hızlanıyor

Avrupa Birliği’nde, devreden çıkarılan kömür santrali kapasitesi 2023’te 2,7 gigavat olarak kaydedildi. 2024’te ise bu rakamın 11 gigavata çıkması bekleniyor. Almanya, 6,7 gigavat ile en fazla santrali kapatan ülke olurken, Birleşik Krallık ise son kömür santralini kapatarak önemli bir adım attı. ABD’de de 2023 yılında emekli edilen kömür santrali kapasitesi 4,7 gigavat olarak belirlenerek, 2015’ten bu yana en düşük seviyeye geriledi. ABD’deki mevcut kömür kapasitesinin yarısının 2035 yılına kadar kapatılması planlanıyor.

Çin ve Hindistan Farklı Bir Yolda İlerliyor

Çin ve Hindistan, dünya genelindeki kömür eğilimlerinden farklı bir yol izliyor. Çin, 2024 yılında yeni kömür santralleri inşa etmeye hızla başladı. Bu durum, 2025 yılında kömür tüketiminin zirveye ulaşma taahhüdünü tehlikeye atma riski taşıyor. Hindistan da geçen yıl yeni kömür santrali projelerini önerdi, ancak bu projelerin başlangıç tarihleri henüz netlik kazanmadı.

Güneydoğu Asya’da ise kömürden çıkış adımları artış gösteriyor. Bu bölgedeki ülkelerin çoğunda yeni kömür santrali projeleri azalmış durumda. Endonezya, 2024 yılında yeni kömür santrali teklifi sunan tek ülke olarak öne çıkıyor.

Türkiye’nin Kömür Projeleri Üzerine Gelişmeler

Türkiye, son yıllarda kömür santrali projelerini hızla iptal etti. 2010’dan itibaren toplamda 92 gigavatlık kömür santrali projesi iptal edildi. Bu miktar, Türkiye’deki mevcut kömür santrali kapasitesinin yaklaşık 5 katına denk geliyor.

Türkiye’nin son kömür santrali projesi, Kahramanmaraş’taki Afşin-Elbistan A Termik Santrali’ne eklenmesi planlanan 688 megavatlık iki ünite olarak dikkat çekiyor. Türkiye İklim ve Enerji Politikaları Sorumlusu, ülkenin 2015’ten bu yana kömürlü termik santral projelerini iptal ettiğini ve yenilenebilir enerjiye yöneldiğini vurguladı. Gelecekteki elektrik ihtiyacının yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılanacağı bir dönem hedefleniyor ve fosil yakıtlardan çıkışın gerekliliği ifade ediliyor.