Kızılırmak’ın Kızıl Sırları: Renkli Akışın Bilimsel Nedeni

Türkiye’nin en uzun nehri olan Kızılırmak, Sivas sınırlarından doğarak Karadeniz’e dökülmekte ve 1355 kilometre uzunluğuyla dikkat çekmektedir. Bahar aylarında kar erimeleri ve yağmurların etkisiyle nehrin suyu kızıl bir renge bürünmektedir. Bu renklenmenin en önemli sebebi, nehrin kent merkezinde birleşen kollarından biri olan Fadlum Irmağı’dır. Fadlum Irmağı’ndaki jips toprak taşınımı, Kızılırmak’a katıldığında suyun bu kızıl tonunu almasına neden olmaktadır.

Jips Kayalarının Etkisi

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi’nden bir coğrafya uzmanı, bu durumu jeoloji ile ilişkilendirerek, Kızılırmak sahasının jips ve demir minerallerinin yoğun olduğu bir alan olduğunu belirtmektedir. Jipsin ana bileşeni olan kalsiyum sülfat, çözüldüğünde kırmızı bir renk alır. Kızılırmak Havzası’na taşınan bu topraklar, yağışlarla birlikte suyun renklenmesine neden olmaktadır. Özellikle Fadlum çevresindeki demir mineralleri, yağışlarla okside olarak kırmızı pas oluşumuna yol açar, bu da nehrin rengini daha da derinleştirir.

Erozyon Uyarısı

Uzman, erozyonun kurak ve yarı kurak bölgeler için ciddi bir tehdit oluşturduğunu vurgulamaktadır. Toprak taşınımının, göl ve barajlara taşınarak bu yapıların ömrünü kısalttığı ve ekolojik dengenin bozulmasına yol açtığı ifade edilmektedir. Bu durum, çevre sorunları arasında önemli bir başlık haline gelmiştir.