2024 Yılında Türkiye’nin İhracatında Gıda Güvenliği Sorunları

2024 yılı itibarıyla Türkiye, Avrupa Birliği’nin gıda güvenliği kontrol sistemi olan Rapid Alert System for Food and Feed (RASFF) üzerinden en fazla bildirim alan ülke konumuna yükseldi. Bu yıl, pestisit kalıntıları ve aflatoksin seviyelerindeki yüksek oranlar nedeniyle birçok ihracat ürünü, gümrük kontrolünden geri dönmek zorunda kaldı. Son bir hafta içinde ise yurtdışına ihraç edilmek istenen pek çok ürün, sağlığa zararlı maddeler içerdiği gerekçesiyle sınır kapısından geri çevrildi.

Geri Dönen Ürünler Listesi

• Türkiye’den Belçika’ya gönderilmek istenen kaymaklarda E202 potasyum sorbat tespit edildi.
• Türkiye’den İtalya’ya ihraç edilmek istenen organik Antep fıstığı çekirdeğinde izin verilen limitlerin üzerinde aflatoksin bulunmuştu.
• Türkiye’den Almanya’ya gidecek haşhaş ezmesinde beyan edilmeyen alerjenler ortaya çıktı.
• Türkiye’den Almanya’ya gönderilmek istenen kuru incirlerde kanserojen aflatoksinler tespit edildi.
• Türkiye’den Hollanda’ya ihraç edilmek istenen haşhaş tohumu ezmesinde alerjenler belirlendi.
• Türkiye’den Hollanda’ya gidecek kuru incirlerde kanserojen aflatoksin ve okratoksin tespit edildi.
• Türkiye’den Hollanda’ya gönderilmek istenen kurutulmuş küp incirlerde normal sınırın 8 katı okratoksin A bulundu.
• Türkiye’den Almanya’ya ihraç edilmek istenen organik kayısı parçalarında aflatoksin ve okratoksin A tespit edildi.
• Türkiye’den Belçika’ya gönderilmek istenen kimyon tohumlarında pirolizidin alkaloitlerinin toplamı, maksimum pestisit kalıntısı limitini aştı.
• Türkiye’den Almanya’ya ihraç edilmek istenen taze biberlerde asetamiprid bulundu.
• Türkiye’den Bulgaristan’a gönderilmek istenen taze biberlerde permetrin tespit edildi.
• Türkiye’den Hırvatistan’a ihraç edilmek istenen armutlarda metoksifenozid bulundu.

Bu Maddelerin Anlamı

Aflatoksin: Nemli ve sıcak ortamlarda depolanan gıdalarda gelişen, belirli küf türlerinden üreyen mikotoksinlerdir. Aflatoksinler, karaciğer hastalıklarına yol açabilir ve bağışıklık sistemini zayıflatabilir.

Pestisit: Genellikle taze biber, limon ve nar gibi meyve ve sebzelerde rastlanan, zararlı organizmaları kontrol altına almak için kullanılan kimyasal maddelerdir. Tüketim için belirlenen maksimum kalıntı limitlerinin aşılması durumunda insanlar üzerinde toksik etkiler yaratabilir.

Okratoksin: Aflatoksin gibi belirli küf türlerinden üreyen bir mikotoksin olup, özellikle tahıllar ve kuru meyvelerde görülebilir. Bu toksinler böbrek hasarına yol açabilir, bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve kanserojen özellikler gösterebilir.

Salmonella: Gıda kaynaklı enfeksiyonlara neden olan bir bakteridir. Yeterince pişirilmemiş gıdalarda bulunabileceği gibi, bazı durumlarda baharatlarda da görülebilir. Susam tarladayken sulama ve depolama sırasında haşereler nedeniyle salmonella riski oluşabilir.